Zelf vertrouwen in de sector organiseren, gecontroleerd transparant zijn over de manier waarop drinkwater wordt gemaakt en proactief communiceren, dat zijn volgens KWR de belangrijkste strategische adviezen aan de watersector in de omgang met fake-news.
In een tijd waarin echt nieuws over bacteriën in het drinkwater al kan leiden tot een run op supermarkten en het hamsteren van bronwater, zoals onlangs in Vlaardingen, wordt de omgang met nepnieuws alleen maar relevanter voor bedrijven en instellingen in de watersector. Deze zomer deden vertegenwoordigers van waterbedrijven en onderzoekers van KWR onlangs onderzoek naar de impact van de post-feitenmaatschappij op de watersector. In een post-feitenmaatschappij worden wetenschappelijk onderbouwde feiten niet altijd meer voor waar aangenomen.
Vals evenwicht
Volgens KWR wordt het fenomeen fake-news gevoed doordat alle meningen, grondig onderbouwd of niet, steeds vaker evenveel ruimte krijgen in discussieprogramma’s. Zo ontstaat een valse evenwichtigheid. Nepnieuws wordt verder versterkt door de 24-uursnieuwscyclus, de oncontroleerbare hoeveelheid aan berichten op social-media en de snelheid waarmee nieuws daar wordt verspreid. Ook ‘motivated reasoning’, mensen beoordelen eerder iets als waar wat aansluit bij hun opvattingen, speelt een rol.
De onderzoekers uit de watersector en KWR probeerden een antwoord te vinden op de vraag hoe waterbedrijven slim kunnen opereren in het mijnenveld van imagomanagement en (online) communicatie. Ze kwamen tot drie strategische adviezen, waterbedrijven kunnen: 1) zelf vertrouwen in hun sector organiseren. Bijvoorbeeld door burgers meer te betrekken bij de bedrijfsvoering, dat kan onder andere via citizen science. Ook van belang is bij een crisis goed samen te werken met de andere partijen binnen de sector. 2) gecontroleerde transparantie betrachten over de manier waarop drinkwater wordt gemaakt. Het advies daarbij is om de boodschap, de doelgroep en het tijdstip van de communicatie bewust te kiezen. 3) fake-news voorblijven door pro-actief te communiceren over onderwerpen die voor de sector belangrijk zijn en waarin de watersector deskundigheid bezit.