Oplossingen voor verzamelen en beheren van geo-data
De overheid dwingt het af met haar digitale transformatie-agenda en de ‘toestand in de wereld’ ten tijde van corona onderschrijft het belang ervan: het digitaliseren van (werk)processen is geen luxe of frivoliteit, het is bittere noodzaak. Gebruikmaken van locatie-intelligentie is daarbij cruciaal. Want vrijwel alle processen van vooral lokale en provinciale overheden zijn direct of indirect te herleiden tot locaties, en dus zijn er locatiegegevens voor nodig. IMAGEM ontwikkelt samen met overheidsorganisaties diverse oplossingen die dat gebruik mogelijk maken of vergemakkelijken.
Door de redactie
Illegaal vuurwerk dat voor overlast zorgt, maar waar en op welk moment wordt het afgestoken? Een omgevingsvergunning aanvragen voor aanbouw, maar mag dat wel op de gekozen locatie? De doorstroming van beken en rivieren op peil houden, maar waar zitten de blokkades?
Het zijn allemaal voorbeelden van overheidsprocessen waarvoor in de een of andere vorm locatiegegevens nodig zijn; veel, heel veel locatiegegevens vaak. Dat brengt ‘uitdagingen’ met zich mee, om maar eens een understatement te gebruiken. Een daarvan is dat locaties voortdurend aan verandering onderhevig zijn. Een gebouw wordt gesloopt, of juist opgetrokken. Vuilnis wordt neergegooid, en weer verwijderd. Percelen grond worden bewerkt, natuur en vegetatie veranderen geleidelijk van karakter.
Tijdrovend karwei
Voor overheden is het actueel maken en houden van locatiegegevens van groot belang. Het is een van de opdrachten uit de Data Agenda Overheid: overheidsdata kwalitatief verbeteren en efficiënter benutten. Het is ook een van de taken die voortvloeien uit de nieuwe Omgevingswet. De invoering daarvan is weliswaar uitgesteld tot 1 januari 2022, maar de voorbereidingen gaan onverminderd door. Die houden onder meer in dat overheden druk bezig zijn hun basisregistraties op orde te brengen.
Per jaar verandert er veel van het grondgebied van een gemiddelde gemeente, waterschap of provincie. Het handmatig bijhouden van al die mutaties is veelal een tijdrovend karwei: inspecteurs en controleurs moeten met auto, fiets, boot of benenwagen langs panden, wegen, wateren en rivieren. Arbeidsintensief en kostbaar. Het scheelt veel tijd en geld wanneer dit ‘bulk’-handwerk kan worden vervangen door automatisering.
Luchtfoto’s vergelijken
In Almere kennen ze de kracht van automatisering inmiddels. Deze gemeente maakt gebruik van technologie en oplossingen van IMAGEM. Aralt Brilman werkt bij de afdeling Geo-data. Hij zegt: “Almere groeit en daarmee ook het aantal mutaties. Wij hebben de verantwoordelijkheid op ons genomen om alle basis- en kernregistraties die geo-gerelateerd zijn, zo actueel mogelijk te houden. We streven ernaar om alle mutaties geautomatiseerd aangeleverd te krijgen. Daarmee voorkomen we dat we ze handmatig moeten opsporen door luchtfoto’s met elkaar te vergelijken.”
Brilman is zeer te spreken over de oplossing. “Mutaties worden op een inzichtelijke wijze verstrekt. We kunnen bovendien puntenwolken en infraroodbeelden inzetten om ze nog beter te detecteren. Er wordt op een efficiënte en innovatieve manier gebruikgemaakt van de data in de software.”
“Vroeger”, vertelt Brilman, “gingen landmeters eens in de zeven jaar de wijken in om te kijken wat moest worden opgemeten. Daar werd weinig tot niks uitgehaald. Met deze techniek kun je heel gericht aanwijzen waar de landmeters naartoe moeten. Het geeft ons een interne, onafhankelijke controle op de objecten en het bespaart ons veel tijd.”
Locatiegegevens verzamelen kan via desktops, maar IMAGEM biedt ook mobiele oplossingen. Zo leverde het aan de gemeente Helmond een vuurwerkapplicatie die bijdraagt aan een leefbare en veilige woonomgeving. Met de app kunnen burgers, die daarmee als het ware ‘sensoren’ zijn, melding maken van overlast door vuurwerk. Dat gebeurt real-time, waardoor de pakkans wordt vergroot. De meldingen hielpen de gemeente om de overlast gericht aan te pakken. In het eerste jaar alleen al werden zeshonderd klachten geregistreerd.
Enorme datagroei
Mutaties signaleren en bijhouden is voor overheden een uitdaging; beeldmateriaal goed en efficiënt beheren is dat eveneens. Daar kunnen ze van meepraten bij Het Gegevenshuis. Deze overheidsorganisatie richt zich op het inwinnen, beheren en leveren van informatie uit (basis)registraties. Het Gegevenshuis neemt gemeenten de uitvoering van deze taken uit handen.
De kwaliteit van luchtfoto’s en van sensoren die daarvoor data inwinnen, wordt steeds groter. Beelden dekken niet meer elke 10, maar zelfs elke 5 centimeter oppervlak. Zo’n verdubbeling heeft een enorme datagroei tot gevolg; een nachtmerrie voor beheerders. Die data worden bij Het Gegevenshuis flink gecomprimeerd met een door IMAGEM geleverde oplossing. Daarmee wordt een foto van 1Gb automatisch teruggebracht naar 50Mb, zonder verlies van beeldkwaliteit.
Ingrid Vromen is afdelingshoofd Basisregistraties bij Het Gegevenshuis. “Wij beheren de luchtfoto’s van alle deelnemende gebieden, van diverse jaren. We hebben dus heel veel beeldmateriaal tot onze beschikking. De technologie die door IMAGEM wordt geleverd, is eenvoudig te gebruiken. Het is een stabiele omgeving om rasterbeelden te tonen en beelden toe te voegen. Dat bespaart ons een hoop tijd. De medewerkers die ermee werken en het beeldmateriaal ontsluiten, kunnen dit veel sneller en efficiënter doen. Daardoor houden ze tijd over om zich met andere zaken bezig te houden. En onze klanten zijn hartstikke tevreden over het materiaal dat zij aangeleverd krijgen.”
Het Gegevenshuis en Almere: twee voorbeelden waarin locatie-intelligentie de aanjager van digitale transformatie is. Een transformatie die zorgt voor flexibiliteit en wendbaarheid waardoor organisaties sneller kunnen innoveren en (door)ontwikkelen.