Energie Transitie Dashboard helpt lokale overheid
Nederland verandert, met name op het gebied van milieu. We streven naar een milieuvriendelijke samenleving. ‘Groen’ zijn heeft een enorme impact op ons dagelijks leven mede dankzij de burgergerichte initiatieven van de overheid. Of het nu gaat om korter douchen, recyclen, afval scheiden, tassen hergebruiken voor boodschappen of de fiets pakken voor korte afstanden, samen maken we een verschil.
Door Yashita Arora
De Nederlandse overheid werkt nauw samen met haar burgers via lokale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) om meerdere microprojecten te lanceren en hiermee een duurzame toekomst te verzekeren. Maar hoe zit het met macroprojecten die van invloed zijn op de klimaatverandering op nationaal niveau? Nederland is afhankelijk van fossiele brandstoffen om de industrie, bedrijven en huizen van stroom en warmte te voorzien. Ondanks ons gebruik van windmolens, komt slechts 6,6 procent van de totale energieconsumptie uit duurzame energiebronnen. Deze statistieken zijn verontrustend, vooral omdat de overheid tegen 2050 de koolstofdioxide-uitstoot naar nul wil brengen. Er moet een verandering – ‘transitie’ – plaatsvinden waarbij we van traditionele energie overgaan op schone en groene energie zoals windmolens en zonnepanelen. De gaswinning in het noorden is bovendien aan banden gelegd nadat er steeds meer aardbevingen werden waargenomen, daarom is het nu urgenter dan ooit om de productie van duurzame energie op te voeren en de energietransitie in te zetten.
Vijftig procent minder
De energietransitie is een enorme opgave voor de overheid, omdat de vraag naar energie alsmaar blijft stijgen. Met elk huishouden en bedrijfspand dat in de winter volledig verwarmd is, stijgt de energiebehoefte exponentieel mee. Naast de opwekking van groene energie en het reduceren van uitstoot is de regering van plan om tot 2050 het energieverbruik tot vijftig procent te verminderen door de efficiëntie van energieverbruik te verhogen. De overgang van ‘grijze’ naar ‘groene’ energiebronnen, de drang om te besparen op consumptieniveaus en decentralisatie van energie: het speelveld kent vele uitdagingen, van financieel tot ruimtelijk tot technisch. Ondanks deze uitdagingen moet duurzame energie massaal gebruikt gaan worden in het hele land. Om de energietransitie tot een succes te maken delegeert de nationale overheid het project grotendeels naar lokale overheden. Zij moeten voldoen aan hun individuele doelstellingen: het verbruik verlagen, meer groene energie gebruiken en uiteindelijk de overheid helpen om in 2050 CO2-neutraal te zijn.
Burgers spelen hierin ook een belangrijke rol. Ze wekken hun eigen energie op via zonnepanelen, koken en verwarmen niet meer op gas maar elektrisch en isoleren hun huizen om warmte binnen te houden in de winter.
Een goed voorbeeld van de ambitie van lokale overheden is de gemeente Amsterdam. De stad streeft naar een reductie van emissie tot veertig procent tegen 2025 in vergelijking met 1990. De inwoners vernieuwen bestaande gebouwen, voorzien nieuwe gebouwen van energie-efficiënte oplossingen en gaan over op elektrisch vervoer.
Effecten monitoren
Overheidsinstanties worstelen met het vormgeven en implementeren van de energietransitie en het bewaken van de veranderingen. Hierbij mogen ze het doel en de budgetten niet uit het oog verliezen. De omvang en impact hiervan is groot en moeilijk te meten. Het is daarom van het grootste belang om de uitvoering van het beleid en de effecten daarvan op nationaal, provinciaal en gemeentelijk niveau effectief te monitoren. De overheid moet weten waar de huidige duurzame energiebronnen zich bevinden, waar ze het beste extra kunnen plaatsen, waar huidige infrastructuur ligt en welke aan vervanging toe is en waar de meeste energie gebruikt wordt door bedrijven en industrieën. Daarbij is kennis nodig over het ‘waar’, omdat alles afhankelijk is van een locatie of het nu gaat om plannen, initiëren, vervangen of het sluiten van energiecentrales.
Locatie-intelligentie is daarmee de katalysator voor het energietransitie-initiatief voor zowel nationale als lokale overheden. NedGraphics werkt samen met IMAGEM om de overheid en haar burgers te helpen bij het visualiseren van de beleidsimplementatie met behulp van een interactief dashboard – het Energie Transitie Dashboard.
Hennie Genee, manager development bij NedGraphics, vertelt: “Het Energie Transitie Dashboard is een dynamisch dashboard dat wordt gebruikt door diverse overheden bij het ontwikkelen van een visie voor het implementeren van een effectieve energietransitie op lokaal niveau.” Het dashboard maakt realtime visualisatie mogelijk. De effecten van de implementatie van groene energie en besparingen worden meteen inzichtelijk gemaakt. Dit flexibele en modulaire dashboard helpt de lokale overheid met het opstellen van taken en mijlpalen die nodig zijn om aan deze ambities te voldoen.
Jasper Arends, accountmanager domein Ruimte en Omgeving bij NedGraphics, leidt het initiatief voor het dashboard. In nauwe samenwerking met zowel IMAGEM als ingenieurs van de Antea Group, gelooft hij dat het dashboard voorspellende analyse mogelijk maakt door locatie-intelligentie te combineren met diverse open databronnen. Zo wordt inzichtelijk wat de optimale locatie is om de duurzame energiebronnen te plaatsen. Arends: “Het Energie Transitie Dashboard stelt de gemeente in staat om, eventueel samen met Antea Group, eenvoudig zelf met de tool te werken om zo direct op de hoogte te zijn van ruimtelijke beperkingen en − rekening houdend daarmee − duurzame oplossingen te ontwikkelen.”
Gecombineerde datasets
Het Energie Transitie Dashboard is gebaseerd op Smart M.App-technologie. Niels van de Graaf, marktmanager overheid bij IMAGEM, is ervan overtuigd dat het een unieke oplossing is. Het combineert diverse datasets zoals energie of publieke data, zelfgecreëerde informatie en de feedback van burgers met locatie-informatie in een sterke visualisatietool. “Stakeholders, beleidsmakers en medewerkers kunnen vanuit eenzelfde bron gebruikmaken van een gebruikersvriendelijk dashboard voor de visualisatie van beleidskeuzes.” Door interactieve kaarten van lokale gebieden te integreren met realtime gegevens worden er meerdere scenario’s ontwikkeld die helpen bij de planning en implementatie van duurzame energiebronnen.
In samenwerking met de experts van Antea Group helpt NedGraphics lokale overheden het dashboard aan te passen aan hun specifieke behoeften. Zo hebben zij onlangs samen met netwerkbeheerders, ondernemers en gemeenteraadsleden van de gemeente Noord-Beveland, in een workshop de mogelijkheden onderzocht om groene energie te produceren. In een andere interactieve workshop, samen met de gemeente Hoogeveen, werd gekeken hoe de lokale energieambities kunnen worden gerealiseerd.
Yashita Arora is marketing director bij IMAGEM, yashita.arora@imagem.nl. Meer informatie over het Energie Transitie Dashboard is te vinden op
