Zicht op wat je wilt weten!
Een luchtfoto kan niet gedetailleerd genoeg zijn. Waar luchtfoto’s vroeger schaars waren, van lagere kwaliteit en beperkt toegankelijk, is er nu veel aanbod, zijn er meer toepassingsgebieden en nemen de eisen toe. De overheid stelt luchtfoto’s beschikbaar als open data en daardoor is op veel plekken een luchtfoto te raadplegen.
Onder meer Esri Nederland biedt sinds begin dit jaar een 25cm opendata-luchtfoto van heel Nederland. Ook levert een andere versie van de luchtfoto, in infrarood, een alternatieve kijk van bovenaf.
Open data
Beeldmateriaal.nl, een samenwerking tussen een aantal gemeenten, de provincies, Rijksoverheid en de waterschappen, heeft de Luchtfoto 25cm als open data vrijgegeven. Dit beeldmateriaal is veel gedetailleerder dan de open luchtfoto van 50cm die tot nu toe was vrijgegeven. Naast de originele luchtfoto is ook de Colour Infra Red (CIR) Luchtfoto 25cm beschikbaar gesteld. Beide datasets worden door Esri Nederland als webservice beschikbaar gesteld, zodat organisaties deze luchtfoto’s weer kunnen gebruiken in hun toepassingen − zonder deze data daarvoor fysiek in huis te halen.
Kleuren krijgen een andere kleur
De nieuwe Colour Infra Red-luchtfoto is een gedetailleerde luchtfoto, maar met een andere kleurverdeling dan de veelgebruikte RGB-luchtfoto. Joris Bak, manager product consultancy en content van Esri Nederland, legt uit waarom dit handig is. ”Dit kan het eenvoudiger maken om bepaalde objecten beter te herkennen en te analyseren. Denk hierbij aan het analyseren van landschappen of het monitoren van vegetatie.” De CIR Luchtfoto 25cm bestaat voornamelijk uit rood- en grijstinten. Dat doet niet meteen aan het groene Nederlandse landschap denken. Jeske van der Velden, content specialist van Esri Nederland: “Een CIR visualiseert de kleuren die wij normaal waarnemen op een andere manier. Rood wordt groen, groen wordt blauw en blauw wordt zwart.” Daarnaast wordt behalve de gebruikelijke RGB-kleuren (rood/groen/blauw) van een gewone kleurenfoto, ook infrarood weergegeven. Dit licht is normaal niet met het blote oog waarneembaar, maar in een CIR-afbeelding krijgt infrarood een rode kleur.
Analyseren van vegetatie
De kleurvisualisatie heeft niet alleen een interessant effect op de foto, maar het betekent ook dat bepaalde zaken er beter door te zien zijn. “De andere visualisatie geeft inzicht.” Met name het infrarood is belangrijk. Infrarood weerspiegelt namelijk op het chlorofyl, het groen in planten. CIR wordt daarom ook meestal gebruikt om vegetatie te analyseren, vertelt Jeske van der Velden. “Je kunt je afvragen: Hoe gezond is de vegetatie? Of wat voor soorten bomen groeien daar? De verschillende tinten rood kunnen duiden op gezonde, snel groeiende vegetatie, omdat er veel chlorofyl in de planten te vinden is, dit geeft een felrode kleur. Zieke of dode planten bevatten juist minder chlorofyl en worden daardoor met veel lichter rood getoond. Het is ook mogelijk om verschillende plantensoorten te onderscheiden aan de hand van hun chlorofylwaarden. Zo hebben naaldbomen minder chlorofyl, omdat ze geen bladeren hebben, en zijn dus ook minder felrood gekleurd.”
Meer dan vegetatie
Behalve vegetatie is het ook mogelijk om andere informatie uit een CIR-luchtfoto te halen, vertelt Jeske van der Velden verder. “De CIR-luchtfoto laat namelijk ook goed zien waar objecten zich bevinden die door de mens gemaakt zijn. Neem bijvoorbeeld sportvelden op basis van kunstgras. ”Deze worden anders weergegeven dan sportvelden met natuurlijk gras.”
En hoe zit dit eigenlijk met water? “Water kan verschillende kleuren hebben, dit is afhankelijk van de diepte en de helderheid van het water. Diep, helder water wordt als zwart afgebeeld op de CIR Luchtfoto 25cm. Als het water ondiep is of erg troebel, wordt het juist blauw. Dit komt door het weerkaatsen van de bodem of wanneer er veel organische deeltjes in het water weerkaatst worden.”
StoryMaps
Van der Velden maakte twee StoryMaps van de nieuwe luchtfoto’s. De kaartreeksen nemen de kijker in vogelvlucht mee door het Nederlandse landschap aan de hand van de gebruikelijke luchtfotovisualisatie en de CIR. Voor de luchtfoto zijn vijftien typisch Nederlandse locaties vanuit de lucht op een rijtje gezet. De CIR-variant laat de veelgebruikte toepassingen zien.
De gedetailleerde luchtfoto’s in ArcGIS Online zijn voor iedereen te gebruiken. “Als iemand een gedetailleerde luchtfoto wil bekijken, kan dat. Wanneer je meer met de luchtfoto wil doen, is een account voor ArcGIS nodig.” Esri Nederland biedt de luchtfoto’s aan via ArcGIS Content; dit is een verzameling datasets die via ArcGIS wordt aangeboden en beheerd vanuit Esri Nederland. ArcGIS Content wordt samengesteld uit de best beschikbare bronnen, waaronder van partners, open data en Esri Nederland. Inmiddels zijn er op deze manier ruim 250 datalagen in ArcGIS beschikbaar, waaronder basisregistraties, luchtfoto’s en hoogtekaarten.
De genoemde StoryMaps van Jeske van der Velden zijn te bekijken via onderstaande links.
