Nederland beleeft op dit moment een hittegolf. Is het dan overal even heet?
Nee, dat is niet het geval. Op basis van satellietbeelden heeft HKV inzichtelijk gemaakt wat de heetste woonwijken zijn en waar de koelste woonwijken te vinden zijn.
Temperatuurverschillen
De heetste woonwijken liggen in het (zuid)oosten van Nederland en dan met name in Limburg, de koelere woonwijken zijn in het westelijk deel van Nederland te vinden. De temperatuurverschillen tussen de wijken in de verschillende landsdelen lopen op tot maar liefst 12 graden. Waar het in Heerlen deze week zomaar een onaangename 38 graden kan worden, blijft het in de wijk Zuidwest in Wassenaar bij een aangename 26 graden Celsius. Deze grote verschillen hebben alles te maken met de invloed van de koelere zee in het westelijk deel van Nederland. Bij zeewind kunnen de verschillen in Nederland zelfs nog groter worden. Ook de grondsoort, de hoogteligging, en daarmee de aanwezige hoeveelheid vocht in de bodem, speelt een rol. Zo behoren de zandverstuivingen op de Veluwe, ook die op de militaire oefenterreinen, tot de heetste plekken van Nederland met temperaturen die kunnen oplopen tot 45 graden.
Zwolle
Ook binnen steden kunnen de temperaturen flink uiteenlopen. Neem als voorbeeld de stad Zwolle. In de koelste wijk (Vechtlanden, Brinkhoek) blijft de temperatuur steken bij 32 graden, terwijl in de oude wijk Assendorp en de nieuwe wijk Hanzeland de temperatuur oploopt tot 36 graden. De hitte in deze wijken wordt verklaard door de hoge mate van verharding en de aanwezigheid van veel platte daken, waar in de koelere wijken geen platte daken met bitumen dakbedekking voorkomen, de bebouwing minder dicht is en meer groen aanwezig is. De ‘best place to be’ in Zwolle is dan ook het naast Assendorp laaggelegen park de Wezenlanden, met een verwachte temperatuur van 30 graden.
Gezondheidsrisico’s
Wat kunnen we nu doen met deze gedetailleerde (Landsat 8) satellietbeelden van optredende temperaturen, die overigens in de vorm van open data vrijelijk beschikbaar zijn? Gemeenten kunnen deze gegevens gebruiken voor de hitte stresstest die ze uiterlijk in 2019 zullen uitvoeren. Het RIVM kan deze informatie gebruiken om, gerichter dan nu, in het Nationaal Hitteplan aan te geven waar de grootste problemen te verwachten zijn. Zorginstellingen en hulporganisaties zoals het Rode Kruis kunnen focussen op de wijken waar de meeste kwetsbare mensen wonen en de temperaturen het hoogst zijn. Want een ding is zeker: wijken met een hoge mate van verharding, met veel platte (soms slecht geïsoleerde) daken met bitumen dakbedekking, met weinig groen in de buurt en gelegen in de (zuid)oostelijke helft van Nederland hebben de grootste gezondheidsrisico’s als gevolg van hitte. En buiten de woonwijken zijn het vooral de zandverstuivingen die beter gemeden kunnen worden.
