Een laatste waarschuwing…
“Partir, c’est mourir un peu”, zeggen de Fransen. Soms is dit waar, vaak ook niet. Of dat hier het geval zou moeten zijn, laat ik graag aan anderen over om te beoordelen, maar het is wel duidelijk dat voor mij de tijd van gaan is gekomen: mijn laatste artikel voor BIGnieuws. Het is voor de trouwe lezers inmiddels wel duidelijk dat mijn visie op BIM en waar het heen moet met deze methode niet strookt met de ideeën die in de markt leven. Ik ben echter Don Quichot niet, het is (hoog?) tijd om te stoppen. Met een laatste bijdrage dan. Nog één keer steek ik mijn waarschuwende vingertje op…
Door Jan Blaauboer
Volgens Google heeft een gebouw een gemiddelde economische levensduur van zestig jaar. Rijkswaterstaat rekent met een levensduur van honderd jaar voor betonnen en stalen bruggen. Dit zijn respectabele tijdsduren, maar toch lees en hoor ik nog steeds weinig over de manier waarop we om zouden moeten gaan met BIM-informatie gedurende de levenscyclus van het gebouwde object.
Als ik negatief ben, stel ik dat het gebrek aan levenscyclusvisie logisch is als wij BIM het feestje van de architect en aannemer laten zijn. Wat is hun belang bij het gebruik van BIM-data over pakweg vijftig jaar? Dit belang ligt bij de gebruiker en/of de eigenaar van het gebouw. Vandaar dat ik, nog altijd, de mening ben toegedaan dat de gebouwgebruiker de BIM-kar moet trekken.
ASCII vs PDF
Bij digitale data is houdbaarheid waarschijnlijk geen probleem, maar bruikbaarheid wel. Eigenlijk is het bij digitale info een beetje het tegenovergestelde van analoge (papieren) data: dat medium vergaat misschien, maar zo lang het bestaat, kan het worden gebruikt en is de informatie voor mensen leesbaar.
De Amerikaanse belastingdienst heeft lang vastgehouden aan het idee dat alle digitale data bewaard moesten blijven in het ASCII-formaat. De kans is inderdaad groot dat dit formaat altijd digitaal leesbaar zal blijven. Een voordeel is daarbij dat het ASCII-formaat absoluut leverancieronafhankelijk is. Het kent echter grote beperkingen en is eigenlijk alleen geschikt voor tekst zonder opmaak. Is het dan de ideale oplossing? De Amerikaanse belastingdienst heeft inmiddels de strategie aangepast en werkt nu, voor zover ik heb begrepen, met een van de PDF-formaten. Dat is weliswaar een de facto standaard en er is meer mee mogelijk dan met ASCII, maar het is al niet helemaal leveranciersonafhankelijk meer.
PDF vs IFC
Met de beslissing van de Amerikaanse belastingdienst in het achterhoofd, is het goed om eens na te denken over onze eigen branche. PDF is vast heel geschikt voor het opslaan van data van een belastingdienst, maar is het ook goed voor BIM-data? IFC is, denk ik, een betere oplossing, zeker voor geometrische informatie.
Maar is met IFC het probleem wel opgelost? Ik denk het eigenlijk niet. IFC is nog volop in ontwikkeling, zeker met betrekking tot de GWW-sector. De BIM-software is ook nog niet uitontwikkeld en dus ontstaat het probleem welke versie software ondersteunt welke versie IFC?
Stel iemand ontwerpt vandaag een nieuw gebouw en slaat het BIM-model keurig op in de huidige IFC-versie, dan wel de hoogste IFC-versie die wordt ondersteund door de BIM-software waarin wordt gewerkt. Alles keurig gedaan dus.
Maar dan… De eerste grote wijziging aan dit gebouw is in 2032. Enthousiast probeert iemand − misschien de gebruiker, misschien de ontwerper zelf − het gearchiveerde IFC-model te laden in de nieuwste BIM-software. Leuk geprobeerd, maar helaas: de ondersteuning van de IFC-versie van het gearchiveerde model is gestopt in 2027. De eigenaar van de data had toen alle gearchiveerde modellen moeten upgraden naar het nieuwe formaat… Monnikenwerk, maar doenbaar als dit in het proces is gedocumenteerd.
De eigenaar van de ontwerpdata kan ook besluiten dat het archief alleen de tekeningen en bestekken van het gebouwde object bevat in PDF-formaat. Geen slimme oplossing hoor ik mensen denken. Dat lijkt me echter betrekkelijk. Het is een heldere, eenduidige oplossing die relatief eenvoudig realiseerbaar is. Natuurlijk ontbreekt daarmee de intelligentie die in het 3D BIM-model aanwezig was, maar alle relevante informatie is bewaard gebleven in een toegankelijk formaat met acceptabele kosten.
Actie!
Met betrekking tot het bewaren van data voor de langere termijn heb ik hierboven slechts twee voorbeelden gegeven, maar er zijn natuurlijk vele andere mogelijkheden. Het belangrijkste is echter dat iedereen zich realiseert dat er actie ondernomen moet worden wanneer we willen dat BIM-data van nu te gebruiken blijven gedurende de levenscyclus van het gebouwde object. Het is een belangrijk onderdeel bij het benutten van BIM-data waar dus maar weinig aandacht voor is. Negeer het echter niet: u bent nu gewaarschuwd.
Jan Blaauboer is zelfstandig GeoBIM-adviseur.
