Van bouwraam naar (3D-)laser en tablet
Bouwbedrijven zullen moeten digitaliseren, ook de middelgrote en kleine. Geringe winstmarges, faalkosten, geringe mankracht: digitalisering is noodzaak. Beginnen kan het beste bij het begin van elk project: bij de maatvoering in het veld. Wat wordt er van de digitale maatvoerder verwacht?
Door de redactie
Gewoonlijk worden bouwtekeningen met twee of drie collega’s uitgezet. Met waterpastoestellen, draden, jalons en een houten bouwraam. Maar binnenkort zal die werkwijze veranderen, want bouwbedrijven overleven het anders niet, zo stelt Ad van Gils, trainer Digital Construction bij Topcon: “Wie als eigenaar het vakmanschap niet weet uit te nutten met accurate, snelle en digitale workflows, kan straks niet meer meewerken aan mooie, rendabele projecten. Zo simpel is het.”
Maar wat wordt dan de rol van de maatvoerder? Hoe doet een maatvoerder digitaal zijn werk?
Twee stappen
De eerste stap bij digitale maatvoering is het inmeten van de bouwplaats ter controle van de bouwtekeningen. Van Gils: “Met een total station kan de timmerman of uitvoerder dat met één collega, met een 3D-laser of Robotic total station kan hij dat zelfs in zijn eentje. Binnen een fractie van de tijd die nodig is voor het traditionele inmeten. De maatvoerder stuurt zijn metingen de cloud in en op kantoor vergelijkt de werkvoorbereider de meting met de digitaal gemaakte bouwtekeningen. Matchen ze niet? Dan moet de architect terug naar de tekentafel en zijn hoge faalkosten voorkomen.”
Stap twee is het uitzetten met laser en tablet. Deze stap houdt in dat de werkvoorbereider zorgt dat de uitvoerder de geverifieerde bouwtekeningen beschikbaar heeft op zijn tablet. Nu kan hij met 3D-laserapparatuur exact de juiste elementen en punten uitzetten op de bouwplaats, tot op de millimeter nauwkeurig.
Minder mankracht en fouten
Maatvoerders die digitaal werken, hebben minder tijd en collega’s nodig voor het inmeten en uitzetten, waarmee de werkdruk voor hen lager is. Digitaal meten is fysiek minder zwaar en het geeft veel meer zekerheid over de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de metingen die bovendien stap voor stap worden vastgelegd. “Zodra er iets fout loopt op de bouwplaats, wordt er al gauw naar de maatvoerder gekeken. Nu kan deze aantonen dat hij zijn werk goed gedaan heeft”, stelt Van Gils.
Vervolgstappen
In de bouw is een groot tekort aan ervaren maatvoerders die digitaal kunnen werken. Maatvoerders die dit wel willen, kunnen dit stap voor stap oppakken. Zo kunnen ze beginnen met digitaal 2D, waarbij ze de hoogte nog uitzetten met een waterpastoestel of roterende laser. Onder de knie? Dan door naar het digitaal uitzetten van de hoogtes − met hetzelfde apparaat. Is dat ook onder controle, dan gaat het verder met digitaal scannen en GPS-meten. Als dat gelukt is, is het mogelijk om op te schalen.
Digitale maatvoerders geven het bedrijf een kans om aan te sluiten bij de BIM-revolutie. De BIM-werkwijze waarin projecten van fundering tot afwerking volgens dezelfde digitale methodiek worden vastgelegd, zal binnen afzienbare tijd de norm zijn.