Klimaatverandering is al jaren een belangrijk en terugkerend thema, zowel in het nieuws als de politiek en het bedrijfsleven.
Er wordt vaak gesproken op (inter)nationaal niveau over de kosten, oorzaken en gevolgen. Denk aan windparken in de zee, stikstofmaatregelen in het verkeer, de woning- en landbouw, of meer de recente uitspraak van de rechter over Shell. Maar hoe zit dat op lokaal niveau? Hoe kan bijvoorbeeld een gemeente weten wat voor invloed de klimaatverandering en adaptatiemaatregelen hebben op hun gebied?
Problemen en gevolgen
Klimaatverandering heeft gevolgen op verschillende gebieden, ook op kleinere beheergebieden, zoals gemeenten. Eerder schreven we over de gevolgen van hevige neerslag, namelijk dat het water blijft liggen in gebieden waar er veel verharding is, wat leidt tot wateroverlast en overstromingen. De druk op gemeenten en andere overheden om extra maatregelen te nemen voor een goede afvoer van (regen)water neemt toe.
Daartegenover staat droogte. We hebben de afgelopen zomers hoge temperaturen gezien, maar weinig neerslag, met als gevolg dat de grond extreem droog wordt. Periodes van neerslag zijn in Nederland steeds korter, zoals alle gegevens van het KNMI weergeven. En wanneer het regent, droogt de regen sneller uit. Bomen en planten krijgen minder water, percelen drogen uit, wat kan leiden tot schade aan gewassen of een vermindering in waterverbruik. Veendijken kunnen uitdrogen, wat de kans op een dijkdoorbraak vergroot.
Ook hittestress is een toenemend probleem. In steeds meer stedelijke gebieden blijft de warmte lang hangen. Dit kan voornamelijk voor ouderen en andere kwetsbare groepen een gevaar voor de gezondheid zijn. Ook gaat bijvoorbeeld het asfalt op plaatsen waar zich een hitte-eiland bevindt minder lang mee en heeft het vaker onderhoud nodig.
Informeren en anticiperen
De klimaatverandering omdraaien is een moeilijke opgave. Maar weten waar klimaatverandering serieuze gevolgen kunnen hebben en daarop anticiperen is gelukkig een stuk eenvoudiger. Het is steeds verleidelijker om met digitale technologie deze thema’s in de gaten te houden. Satellietbeelden zijn hiervoor uitermate geschikt, omdat je in één klap overzicht hebt in je gebied. Bovendien zijn zulke beelden vrij beschikbaar als open data.
Als je van tevoren weet waar er veel verharding is, kan je ervoor zorgen om de waterafvoer daar te verbeteren, zodat het water niet blijft liggen of naar dieper gelegen gebied stroomt en daar tot overstromingen leidt. Of inzicht krijgen in de mate van droogte in verschillende percelen, om zo te zien welke percelen meer aandacht nodig hebben of waar vegetatie dreigt kapot te gaan. Ditzelfde geldt voor hitte-eilanden. Door de plekken tijdig te identificeren kunnen maatregelen worden getroffen, zoals de introductie van extra groenvoorzieningen of het aanleggen van windcorridors.
Je kan dus op afstand monitoren en meten wat de impact van klimaatverandering is in uw gebied. Als je de open data en satellietbeelden laadt in de remote sensing oplossing DELTA, weet je met een paar klikken waar de gebieden zijn die vatbaar of al aangetast zijn door de gevolgen van klimaatverandering. De resultaten worden meteen weergegeven, waarmee je eenvoudig de resultaten kan beoordelen om de effecten van het beleid op klimaatadaptatie te toetsen en waar nodig aan te passen.