GIS brengt Internet of Things tot leven
De nieuwe generatie draadloze netwerktechnologie is voor een groot gedeelte afhankelijk van locatie. De uitrol heeft te maken met netwerkontwerp en -transitie, nieuwe functionaliteit en inzetbaarheid, met als kernwoorden snelheid, efficiëntie en betrouwbaarheid. Al deze vraagstukken zijn locatiegebonden. In de nieuwe 5G breedband-economie is GIS belangrijker dan ooit tevoren.
Door Mark Desar
5G belooft multi-Gbps snelheden, lage latency, ongelofelijke hoeveelheden capaciteit en betrouwbaarheid die nieuwe gebruikerservaringen en nieuwe mogelijkheden creëren. Maar met die belofte zijn beperkingen van 5G gemoeid die het uitrollen van een landelijk dekkend netwerk ingewikkeld maken. De hogere frequenties van 5G hebben een korter bereik dan lagere frequentiebanden en worden meer beïnvloed door gebouwen, bomen en neerslag.
Dit vereist een strategische plaatsing van veel meer kleine cellen om hetzelfde gebied te bedekken als met 3G/4G draadloze frequenties in de lagere banden. In de overgangssituatie gaan hybride draadloze netwerken ontstaan die gebruikmaken van lage tot hoge frequenties over het draadloze spectrum. Deze worden strategisch gepland en uitgerold om de beste dekking voor gebruikers te creëren.
Locatie, locatie, locatie
De grote vraag is waar die cellen nodig zijn. De beste dekking tegen de laagste kosten. GIS brengt meerdere geografische lagen van gegevens samen, zodat trends in het gedrag van gebruikers, de locaties van netwerkfaciliteiten, oude hardware, lidar en demografie allemaal op dezelfde kaart zijn te visualiseren en daardoor te analyseren. Hierdoor is ook planning en engineering in een 2D- en 3D-kaartomgeving mogelijk, waardoor een nauwkeurigere analyse van de dekking voor kleine cellen mogelijk is. Ruimtelijke analyse en het in kaart brengen van netwerken maakt het mogelijk om verschillende scenario’s te modelleren en geschikte gebieden te identificeren voor het plaatsen van nieuwe 5G-toegangspunten. Vandaar dat er in dit kader ook steeds vaker wordt gesproken over location intelligence. Input uit verschillende bronnen wordt samengevoegd tot zeer inzichtelijke, en letterlijk zichtbare informatie om direct beslissingen mee te nemen.
5G is nog meer glasvezel
De beloften van de draadloze mogelijkheden van 5G betekent niet het einde van glasvezel. Integendeel. Er wordt juist nog meer toegevoegd aan het transportnetwerk om aan al die beloften tegemoet te komen. Telecom-operators schalen op om de vraag naar 5G bij te houden. Routeplanning en -ontwerp is geautomatiseerd om routes te optimaliseren en te voorkomen dat ontwerpen bovenop elkaar plaatsvinden. Verizon besloot in het One Fiber-initiatief dat het niet uitmaakt of ze glasvezel bouwen voor enterprise B2B-diensten of kleine cellen uitrollen, alles wordt strategisch ontworpen en geplaatst.
Zo elimineren ze inefficiëncy die ontstaat uit onafhankelijke ontwerpen van verschillende teams binnen het bedrijf en de aannemers.
Ook hierbij is GIS onmisbaar. Het is overkoepelend en kan een leidend systeem zijn om alle netwerkmiddelen − glasvezel, draadloos, coax, koper − in kaart te brengen. De combinatie van projectbeheer, desktoponderzoek, ontwerp en bouw, en het visueel tonen van de locatie en status van het project op een kaart, zorgt voor een enorme efficiencyslag. Dankzij de ruimtelijke analysetools blijft de aanleg van glasvezel binnen de geplande tijd en budget.
Concrete toepassingen
Het potentieel van het 5G-netwerk is groot dankzij de mogelijkheden die de techniek biedt. Het is echter meer dan een belofte, zo blijkt uit het feit dat er al verschillende concrete projecten worden uitgevoerd met deze techniek. Zo gebruikt KPN het bijvoorbeeld voor de capaciteitscontrole van het 4G-netwerk. Inzicht in de capaciteit van het mobiele netwerk voor een verantwoorde besluitvorming is topprioriteit van een telecombedrijf. De digitale transformatie brengt nieuwe mogelijkheden met zich mee om analyses in tijd en ruimte uit te voeren waardoor het gebruik en de capaciteit van het mobiele netwerk beter inzichtelijk wordt gemaakt. Een voorbeeld hiervan is het berekenen en voorspellen van mobiel dataverkeer, zoals KPN heeft gepresenteerd tijdens de Esri GIS Conferentie in september 2020.
Met betrekking tot de dataverwerking van sensoren biedt 5G ook een duidelijke uitkomst. Er wordt momenteel al op verschillende plekken gebruikgemaakt van sensoren zoals slimme camera’s, meetstations van verkeersstromen of temperatuurmeters. Deze sensoren leveren een continue stroom aan gegevens (data) op, die real-time geanalyseerd kunnen worden zodat inzichten ontstaan. Deze sensoren maken dan weer gebruik van 5G – wat zorgt voor een snellere datastroom.
Locatiegebaseerde services
IoT en locatiegebaseerde services gaan een nog hogere vlucht nemen dankzij 5G. De edge networking, lage latency en hoge capaciteit maken het mogelijk. Apparaten worden slim en interacteren met elkaar, waarbij hun locatie een constante waarde zal zijn. Een standaardvraag in de interactie tussen apparaten is immers: ‘Waar ben ik in relatie tot jou?’. Locatiegebaseerde services worden verrijkt (of opnieuw leven in geblazen) doordat nieuwe producten en diensten, met behulp van 5G, er gebruik van gaan maken en zo een voorsprong nemen op diensten die locatiebewust zijn. Een concrete toepassing hiervan is dat Orange heeft bijgedragen aan Smart Life als onderdeel van het eco-systeem. Smart Life is een cloud-based smart-energyplatform om automatische sturing te geven aan
IoT-apparaten zoals licht, alarm en thermostaten op basis van de locatie van personen. Het verbetert de veiligheid, verlaagt energieverbruik en bespaart kosten zonder activeringshandelingen of management van meerdere individuele apps.
Een soepele transitie naar een volledig 5G-netwerk wordt de komende periode ondersteund door een hybride netwerk wat de complexiteit van planning, uitrol en beheer vergroot. GIS-technologie tilt de locatiegebonden taal van IoT en locatiegebaseerde services naar het volgende niveau. In elke fase en elke laag van het 5G-netwerk is geografische informatie ondenkbaar, van ontwerp, tot uitrol, tot beheer, tot doorontwikkeling. Daarom staat de G in 5G misschien echt wel voor Geo. Nu alleen nog de vraag welke bedrijven dit het slimste weten in te zetten.
