Snel delen en verspreiden beeldmateriaal
Geografische data zijn voor veel organisaties en overheidsinstellingen het beginsel voor hun taken en beheerprocessen. Voor taken als het bijhouden van basisregistraties is het van belang dat de data snel worden gedeeld en verspreid, zodat ze tijd overhouden voor andere, belangrijke processen. Het liefst zijn de data van hoge kwaliteit en zijn de prestaties altijd betrouwbaar. Hoe doet een organisatie dat wanneer deze over enorm veel data beschikt, maar weinig tijd? Het Gegevenshuis in Limburg laat met behulp van ERDAS APOLLO zien hoe dat kan.
Door Tieme de Jonge
De noodzaak voor optimale prestaties wordt steeds belangrijker nu de kwaliteit van luchtfoto’s, satelliet- en puntenwolkmateriaal elk jaar beter wordt door betere sensoren die de data inwinnen. De toegevoegde waarde van betere kwaliteit heeft ook een bijwerking: de data én bestandsgrootte groeien hierdoor exponentieel. Denk hierbij aan hogere resoluties, hogere overlap, meer vluchtmomenten van satellieten, et cetera. De pixels in de beelden dekken niet meer elke 10, maar zelfs elke 5 centimeter oppervlak. Dit is voor de gebruikers van deze data heel fijn, maar voor de beheerder is dit een uitdaging.
Enorme hoeveelheden
Daar weet Het Gegevenshuis in Landgraaf genoeg van af. Het Gegevenshuis is een overheidsorganisatie die zich richt op het inwinnen, beheren en leveren van informatie uit (basis)registraties, zoals de BAG en de BGT. De Limburgse organisatie neemt gemeenten de uitvoering van deze taken uit handen, omdat dit een zware belasting is voor de gemeenten, zie kader. Naast de Zuid-Limburgse gemeenten werkt Het Gegevenshuis ook voor andere instellingen, zoals het Waterschap Limburg. Met meerdere klanten beschikt de organisatie dus over een gigantische hoeveelheid beeldmateriaal. Een snel, efficiënt en stabiel beheer van deze data is dus gewenst.
Ingrid Vromen is afdelingshoofd Basisregistraties bij Het Gegevenshuis. “Wij beheren de luchtfoto’s van alle deelnemende gebieden, maar ook van diverse jaargangen. We hebben dus heel veel beeldmateriaal tot onze beschikking. Het is heel bewerkelijk om het op een goede manier te kunnen tonen en ervoor te zorgen dat het efficiënt in gebruik kan worden genomen. Terwijl de kwaliteit behouden blijft.”
Onnodig beheer
In de tijd van digitale transformatie waar technologie de werkprocessen efficiënter en effectiever kan maken, komt het vaak voor dat organisaties veel tijd en geld kwijt zijn aan het onnodig beheer van rastermateriaal. Vromen: “Voorheen zat er een enorme vertraging in het beheer en delen van het materiaal. De prestaties waren gewoon niet goed.”
Daarnaast zijn zulke data veelal door de organisaties heen gefragmenteerd opgeslagen én kunnen vele applicaties niet omgaan met grote databestanden, zoals puntenwolken van luchtfotomateriaal. Daarnaast maken vele organisaties de data alleen maar groter door het beeldmateriaal vele malen te kopiëren om een tile-cache te genereren. Dit maakt de opslag en het beheer complexer.
Om de datastroom de baas te blijven is compressie van de data onontkoombaar.Het ECW-formaat (Enhanced Compression Wavelet) biedt hierbij de uitkomst en is voor luchtfoto’s tegenwoordig de standaard in het uitleveren van gebiedsdekkende luchtfoto’s in Nederland. Maar organisaties bezitten ook nog historisch beeldmateriaal, dat toentertijd niet aangeleverd is als ECW.
Het ECW-formaat biedt een optimale verhouding tussen het terugdringen van de benodigde opslagcapaciteit, leessnelheid en behoud van kwaliteit. Beeldmateriaal zoals luchtfoto’s worden voor wel 95 procent vooral gebruikt als visualisatielaag, om naar te kijken dus. In die gevallen werkt compressie naar ECW goed. Zonder visueel kwaliteitsverlies worden de data gecomprimeerd naar ongeveer 5 procent van de originele omvang. Een foto van 1 GB wordt in één klap teruggebracht naar 50 MB. Dankzij de formule van ECW blijft het beeld op alle schaalniveaus scherp. Het is ook mogelijk om met dit formaat de beelden weer te geven op kleinere apparaten, zoals smartphones.
Rasterbeelden
Bij Het Gegevenshuis is het hierboven genoemd beeldmateriaal eenvoudig en snel te ontsluiten met de door IMAGEM geleverde oplossing ERDAS APOLLO. “Het is specifiek gemaakt voor het publiceren van rasterbeelden”, legt Vromen uit. APOLLO omvat ook het organiseren van geografische en organisatorische data in een gecentraliseerde bibliotheek, en het distribueren van die data vanaf de cloud of on-premise.
“Het is een stabiele omgeving om rasterbeelden te tonen en beelden toe te voegen. Dat bespaart ons een hoop tijd. De medewerkers die ermee werken en het beeldmateriaal ontsluiten, kunnen dit veel sneller en efficiënter doen. Daardoor houden ze tijd over om zich met andere zaken bezig te houden. En onze klanten zijn hartstikke tevreden over het materiaal dat zij aangeleverd krijgen.”
Nu geografische data als luchtfoto’s en puntenwolkmateriaal steeds groter worden, wordt het steeds belangrijker om deze stroom aan data de baas te blijven. Met een intelligente oplossing als APOLLO kunnen organisaties over meer gebruikersgemak beschikken en besparen op tijd, zodat er gefocust kan worden op zaken die de aandacht nodig hebben, zoals ze laten zien bij Het Gegevenshuis.
