Snel vertrouwen dankzij onafhankelijke validatie
Tijdens InfraTech 2021 werd het al aangekondigd en inmiddels is het operationeel: het Betoninnovatieloket. Dit loket moet het gebruik van innovaties op betongebied versnellen, iets waar duidelijk behoefte aan is volgens de groep initiatiefnemers, die bestaat uit opdrachtgevers en marktpartijen die zijn verbonden aan het Betonakkoord. Albert Haveman, kenniswerker infratechniek en trekker van het project vanuit CROW, legt uit waar die behoefte uit voortvloeit en licht de opzet van het loket toe.
Door Lambert-Jan Koops
“Het idee voor het Betoninnovatieloket is ontstaan omdat de sector heeft geconstateerd dat er momenteel wel wordt geïnvesteerd in innovatie op betongebied, maar dat die innovaties vervolgens niet meteen in de dagelijkse praktijk worden toegepast. Het grootste probleem daarbij is dat de opdrachtgevers er bij de presentatie van een innovatie nog niet direct zeker van kunnen zijn of de betreffende innovatie wel werkt zoals deze is bedoeld. En wanneer ze de technische prestaties van een innovatie niet duidelijk hebben, zijn veel opdrachtgevers toch geneigd om te kiezen voor wat ze kennen, zodat het lang kan duren voor een nieuw betonidee in de praktijk wordt ingezet. Dat laatste is echt zonde, want de innovaties zijn hard nodig om alle bouw- en renovatieopgaven voor de komende tijd uit te kunnen voeren. Denk bijvoorbeeld aan de miljoen woningen uit het actieplan van de bouwcoalitie, maar ook aan het meerjarenprogramma voor de vervanging van kunstwerken in de infra. Zonder innovaties zullen projecten van deze omvang onmogelijk uit te voeren zijn binnen een redelijke termijn”, zo licht Haveman de noodzaak voor het Betoninnovatieloket toe.
Innovaties inzetten
Het Betoninnovatieloket is dus aan de ene kant van belang voor opdrachtgevers vanuit centrale overheden zoals Rijkswaterstaat, voor decentrale overheden zoals provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven, en voor woningcoöperaties en projectontwikkelaars. Zij kunnen met de inzet van innovaties hun projecten sneller uitvoeren. Aan de andere kant is het loket relevant voor opdrachtnemers en productontwikkelaars, omdat zij hiermee hun innovatiewerk onafhankelijk kunnen laten beoordelen. Haveman legt daarbij uit dat het Betoninnovatieloket weliswaar een oordeel geeft over de geclaimde prestaties van innovatieve betonproducten, maar dat het loket zelf geen onderzoek uitvoert. “De innovaties die we toetsen moeten al wel onderbouwd zijn met onderzoeksresultaten en/of bewijsvoering. Onze deskundigen zullen deze bestuderen en vervolgens controleren of de claims voor het beoogde toepassingsgebied inderdaad ook waar worden gemaakt. Niet meer en niet minder.”
Alleen geclaimde eigenschappen
De opmerking van Haveman over de werkzaamheden van het Betoninnovatieloket sluit goed aan bij de disclaimer die het loket noemt voor zijn werkzaamheden. Een bevestiging dat specifieke claims kunnen worden waargemaakt, betekent niet dat het deskundigenteam van het loket een product in al zijn facetten en onder alle omstandigheden heeft goedgekeurd. Het gaat er puur om dat opdrachtgevers na validatie vertrouwen kunnen hebben in de door de ontwikkelaar geclaimde eigenschappen.
Verder geldt nog de opmerking dat de beoordeling van innovaties door het Betoninnovatieloket specifiek is gericht op het product van één leverancier en daarmee dus ook duidelijk een andere status heeft dan beoordeling van innovaties die generiek op een verzameling van gelijksoortige producten gericht is. Dit laatste vindt plaats volgens de procedure voor het opstellen van een CROW-CUR.
Drie maanden doorlooptijd
Wanneer een product gevalideerd is, krijgt het een certificaat en wordt deze vermeld op de website van het Betoninnovatieloket. “Eenmaal gevalideerd kan het product bij meerdere opdrachtgevers worden toegepast en direct in aanbestedingen worden meegenomen, aangezien de opdrachtgevers zich hebben gecommitteerd aan de uitslagen van het loket”, aldus Haveman. “We hebben ons daarbij voorgenomen om alle aanvragen binnen drie maanden af te ronden, zodat een partij die een idee indient ook snel duidelijkheid heeft.”
Wanneer een partij een aanvraag indient bij het loket zal eerst een groep van drie deskundigen worden aangewezen door de stuurgroep. Dit team heeft vervolgens binnen een maand een inlichtingenbijeenkomst met de indiener van het product en zal daarna de bevindingen rapporteren samen met een aanbeveling voor goed- of afkeuring. Nadat de stuurgroep de aanbeveling van het deskundigenteam heeft overgenomen, stelt het Betoninnovatieloket de indiener van de beoordeling op de hoogte, inclusief argumentatie.
Vijf innovaties in 2021
Voor geïnteresseerden is er op de website van CROW een handleiding beschikbaar waarin de werkwijze van het Betoninnovatieloket volledig is vastgelegd. Met een start in april heeft Haveman zelf de verwachting dat er dit jaar zo’n vijf innovaties zullen worden behandeld door het loket, alhoewel hij daarbij graag een slag om de arm houdt. “Die vijf is gebaseerd op onze inschatting, maar als het er meer worden dan is dat ook goed. Zelf zou ik in ieder geval graag zien dat er goed gebruik wordt gemaakt van het loket, omdat ik denk dat het de betonwereld echt verder kan helpen.”