Pilotproject met Dataroom bij renovatie IJsselbrug
Ingenieursadviesbureau Sweco heeft van Rijkswaterstaat de opdracht gekregen om ook de komende jaren GeoWeb te leveren, zo maakten beide partijen in juni bekend. BIGnieuws sprak naar aanleiding van dit bericht met Marcel Steenis en Erwin van Klaveren, respectievelijk productmanager GeoWeb en teammanager GIS bij Sweco. Zij vertellen over de ontwikkeling van GeoWeb en het gebruik van deze software bij Rijkswaterstaat.
Door Lambert-Jan Koops
GeoWeb is een commercieel beschikbare WebGIS-oplossing van Sweco en Esri Nederland die door verschillende organisaties wordt gebruikt, zoals waterschappen, provincies, gemeenten, ProRail en dus ook Rijkswaterstaat. Deze laatste organisatie gebruikt de software voor uiteenlopende taken, zoals het monitoren van vaarwegverkeer, het ondersteunen van het project Schone Rivieren en surveillance vanuit de lucht. Van Klaveren: “GeoWeb heeft al een behoorlijke historie bij Rijkswaterstaat en dat is in eerste instantie natuurlijk te danken aan de functionaliteit die de software biedt, maar daarnaast ook aan de manier waarop GeoWeb is opgebouwd en kan worden beheerd. Rijkswaterstaat heeft gekozen voor een strategie met zogenaamde vaste geo-ICT-bouwstenen. Het beleid is daarbij gebaseerd op het idee dat maatwerk daarmee tot een minimum wordt beperkt en het grootste deel van de werkzaamheden binnen de organisatie wordt gedaan met vaste softwarepakketten. Dat betekent dat er binnen Rijkswaterstaat met name behoefte is aan basissoftware die makkelijk aan te passen is aan specifieke werkprocessen en dat is nu net een eigenschap van GeoWeb. Omdat dit pakket goed te configureren is zonder dat er maatwerk aan te pas hoeft te komen, sluit het goed aan bij het IT-beleid van Rijkswaterstaat. Een extra voordeel is dat de time to market van nieuwe oplossingen op basis van GeoWeb slechts enkele weken, soms zelfs dagen bedraagt. Inmiddels draaien er bij Rijkswaterstaat dan ook al zo´n driehonderd focus-applicaties op GeoWeb.”
Samenvoegen data
Met het verlengde gebruik van GeoWeb bij Rijkswaterstaat heeft deze laatste ook expliciet geëist dat de software de komende jaren zal worden doorontwikkeld. “De ontwikkeling van GeoWeb gaat eigenlijk hand in hand met de ontwikkeling van het ArcGIS-platform, dus dat zit wel goed. Nieuwe mogelijkheden in ArcGIS Enterprise, denk aan Revit-data in ArcGIS, zorgen automatisch voor extra toepassingsmogelijkheden binnen GeoWeb en daar maken wij als Sweco weer direct gebruik van. Zo hebben wij dan ook de Dataroom kunnen uitwerken”, legt Steenis uit. De Dataroom is een plek waar dankzij de functionaliteit van GeoWeb en ArcGIS data en informatie via de kaart samenkomen. Het gaat daarbij niet alleen om BIM- en GIS-gegevens, maar ook bijvoorbeeld om system-engineering- en onderhoudsdata die direct vanuit de bijbehorende bronsystemen worden gecombineerd. Een nieuwe aanpak volgens Steenis: “Er was nog geen mogelijkheid voor het samenvoegen van gegevens uit al deze systemen. Wij hebben dit voor elkaar gekregen door eenduidige labelvoering toe te voegen en slimme koppelingen aan te brengen. Door de data centraal te verzamelen zijn ook meteen de inconsistenties in de data duidelijk zichtbaar. Het gebruik van de Dataroom voorkomt daarmee verkeerde berekeningen of calculaties, iets waar aannemers duidelijk van profiteren.”
Van Klaveren vult zijn collega aan en stelt dat met name de integratie van de system-engineeringinformatie een belangrijke doorbraak is. “Het bij elkaar brengen van verschillende databronnen in één oplossing is op zichzelf denk ik niet zo spannend en data bij de bron houden is een principe dat ook al langer wordt toegepast. Het unieke van de Dataroom zit vooral in de system-engineeringkant, wat eigenlijk ook de kracht van Sweco zelf is: in het systeem integreren we feitelijk onze ingenieurskennis op geo- en brancheniveau, waardoor het voor een opdrachtgever mogelijk wordt om in één keer een aanbesteding klaar te zetten. Alle betrokken partijen kunnen daarbij toegang krijgen tot een eigen gepersonaliseerd datapakket. Aannemers, monteurs en assetmanagers, tijdens het hele project kan iedere gebruiker alle benodigde informatie vinden in de Dataroom, waardoor er veel minder ruimte is voor persoonlijke interpretatie van de gegevens in vergelijking met een traditioneel bestek. Dat scheelt misverstanden, tijd en moeite voor alle betrokken partijen. Voor een opdrachtgever als Rijkswaterstaat geldt vooral dat het een snellere en betere vergelijking van offertes mogelijk maakt.”
Urgente projecten
De Dataroom moet dus vooral gaan helpen bij het verbeteren en versnellen van de planuitwerkings-, contract- en de aanbestedingsfase. Daar is duidelijk behoefte aan, want bij grote en complexe projecten kan een aanbestedingsprocedure al gauw enkele jaren duren. Steenis: “Dat is met name onwenselijk bij urgente onderhoudsopdrachten en herstelwerkzaamheden, en dus wilde Rijkswaterstaat ook graag een pilotproject draaien met de Dataroom om te zien of hiermee de contract- en aanbestedingsfase vlotter kunnen verlopen. Als proefproject werd gekozen voor de renovatie van de IJsselbruggen A12, een project dat zowel urgent als complex is en daarmee een goede graadmeter.”
Voor de renovatie van de IJsselbruggen is de Dataroom in eerste instantie ingezet voor het controleren van de datakwaliteit en het koppelen van alle bronbestanden. Dit verliep naar tevredenheid van alle betrokkenen, zodat de weg nu vrij is voor een tweede stap, zo legt Steenis uit: “Vanaf september gaan we verder met onder andere de integratie van 3D-objecten en werkbestanden in ArcGIS. Belangrijk daarbij is ook de koppeling met Ultimo, een onderhoudssysteem en IT-bouwsteen bij Rijkswaterstaat. We koppelen daarbij niet alleen op dataniveau, waarbij de onderhoudsmanagementinformatie beschikbaar is, maar ook op serviceniveau. Op die manier wordt de koppeling dynamisch en wanneer er dan een wijziging plaatsvindt in de status van het onderhoud, zullen alle betrokkenen dat direct kunnen zien.”
Template
Zowel Steenis als Van Klaveren hebben grote verwachtingen van het pilotgebruik van de Dataroom. “Wanneer de feedback van de eindgebruikers van het IJsselbrug-project is verwerkt, heeft Rijkswaterstaat in principe een template in handen voor alle andere kunstwerken. Misschien dat er her en der wat configuratie moet plaatsvinden voor specifieke projecten, maar voor de rest is de opzet volledig herbruikbaar. Bij elke nieuwe versie van GeoWeb, de software krijgt elke twee maanden een update, kan Rijkswaterstaat ervoor kiezen om functionaliteit wel of niet op te nemen in de Dataroom, zodat er geen verplichte veranderingen hoeven te worden doorgevoerd”, zo rondt Steenis af.
